Gjennom å samle underskrifter har du som innbyggar i ein kommune eller eit fylke rett til å setje ei sak på den politiske dagsorden. Men du har ikkje krav på noko bestemt utfall av saka.
Du må bu i den kommunen eller det fylket saka gjeld for å føreslå eller skrive under på ei sak. Ungdom under 18 år kan føreslå saker.
Du må samle underskrifter frå minst to prosent av innbyggjarane, eller minimum 300 underskrifter dersom kommunen din har meir enn 15000 innbyggjarar. I fylkeskommunen er det nok med underskrifter frå 500 innbyggjarane i fylket.
Du kan fremje saker som gjeld kommunen eller fylkeskommunen si verksemd. Dette vil i praksis seie oppgåver som kommunen eller fylkeskommunen er engasjert i, både lovpålagde og frivillige oppgåver. Det er dermed snakk om eit vidt spekter av saker.
Dette tyder ikkje at det er forbode å fremje ”den same” saka i løpet av ein og same valperiode, eller at kommunestyret eller fylkestinget ikkje har lov til å handsame saka. Kommunestyret eller fylkestinget kan velje å handsame ei sak som har blitt handsama før, men forslagsstillaren kan ikkje krevje dette.
Kommunestyret eller fylkestinget skal ta stilling til saka seinast seks månader etter at ho har fått nok underskrifter. Det er eitt unntak frå denne fristen. Seksmånadersfristen gjeld ikkje viss saka blir vist til handsaming i samband med ei pågåande plansak etter plan- og bygningslova.
Saker som ikkje har nok underskrifter etter 12 månader, blir stengt.